Hastanemizde 2.5 yaşındaki çocuk hastaya perkütan yöntemle taş ameliyatı başarılı bir şekilde gerçekleştirildi.

  Sık sık idrar yolu enfeksiyonu şikâyeti olan hastamızın yapılan tetkiklerinde sol böbrek içinde 2x2 cm lik taş saptanması üzerine hastaya yaklaşık olarak 1 saat süren başarılı bir operasyon ile perkütan taş ameliyatı yapıladı. Taşından tamamen kurtulan hastamız 1 gün sonra taburcu edildi.  Perkütan cerrahi son yıllarda ülkemizde yetişkin hastalarda uygulanan yeni bir yöntemdir. Ancak çosuk hastalara sıklıkla uygulanmaz. Biz hastanemizde sahip olduğumu teknik alt yapı ve tecrübe ile bu ameliyatı başarılı bir şekilde gerçekleştirdik   Böbrek taşları ülkemiz de yaygın olarak görülen ve görülme sıklığı giderek artmakta olan bir rahatsızlıktır. Genellikle genç hasta popülasyonunda görülür. Erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha fazladır. Böbrek taşı oluşumu tek bir nedene bağlı olmayıp bir çok faktör taş oluşumunu hızlandırmaktadır. B u faktörlerin başında genetik yatkınlık ve uygunsuz beslenme alışkanlığı yer alır. Sıvı alımının az olması taş oluşumunda ve hastalığın tekrarlamasında ana etkendir. Genetik yatkınlığı olan kişilerde diyet alışkanlığın bozuk olması sonucunda taş oluşabilmektedir.   Böbrek taşlarının belirtisi genellikle ağrıdır. Bazen idrarda kanama sık sık idrara çıkma gibi non-spesifik belirtiler de olabilir. Bazen de hiç bir bulgu olmadan yıllarca sessiz kalabilirler. Taşlar üriner sistemde herhangi bir yerde olabilir ancak en çok böbrekte ortaya çıkarlar. Bu taşların % 70’i kalsiyum taşlar ıdır. Böbrek te yer alan taşlar bir çok farklı tedavi metotları ile tedavi edilebilir. Nadiren bazı taşlar tedavi edilmeden izlenebileceği gibi çoğunlukla bu taşlar bir müdahale gerektirir. Taşların tedavisinde cerrahi olmayan bir metot vücut dışı şok dalgaları ile taş kırmadır. Ancak günümüzde daha az girişimsel metotların gelişimi ve ameliyatlarda taşların kırılmasında kullanılan lazer çeşitlerinin artması ile birlikte cerrahi teknikler yaygın olarak ve başarılı bir biçimde uygulanmakta dır.   Böbrek taşı cerrahisi için günümüzde en başarılı ve hastaya en az zarar veren yöntem perkütan böbrek taşı ameliy atıdır. Bu yöntemde amaç kapalı bir sistem ile böbreğe ulaşmak ve taşları böbrekten çıkarmaktır. Geleneksel açık böbrek taşı ameliyatlarında hastanın yan tarafından yapılan yaklaşık 15-20 cm lik bir kesinden cilt kesilir, cilt altı kesilir, böbreğe ulaşılır, böbrek kesilerek taş alınır; sonra böbrek dikilir, cilt altı dokular dikilir, cilt dikilir. Bu yöntemde yaklaşık 5-6 günlük bir hastanede yatma süresi ve sonrasında eski hale dönebilmek için ortalama 1-1.5 aylık bir toparlanma süresi gerekir. Uzun süren yatış süresi, katlanılması gereken ciddi ağrılı dönemler ve yara izi sıkıntısı nedeniyle geleneksel açık cerrahi günümüzde popülerliğini kaybetmiş bir yöntemdir. Perkütan böbrek taşı ameliyatı ise sırt bölgesinden yaklaşık olarak 7-8 mm lik bir delik den gerçekleştirilen endoskopik bir ameliyattır. Bu yöntemde önce ile böbreğin içerisine bir iğne ile ulaşılır. İğnenin böbreğe yerleştirilmesi için röntgenden faydalanılmaktadır. Bu iğne üzerinden böbrek içerisine bir çalışma kanalı yerleştirilecek kadar o delik genişletilir ve sonra bu çalışma kan alının içerisinden girilerek böbreğin içerisine ulaşılır. Böbrek içindeki taşlar bu kanaldan ilerletilen kamera sayesinde görülürler. Taşlar bu kanalın içerisinden geçebilecek boyuta inene kadar böbrek içerisinde lazer veya diğer kırıcı cihazlar ile kırılır. Taşlar forseps denen aletler ile toplanarak dışarıya çıkartılır. Ameliyat sırasına röntgen işe taşlar kontol edilerek tamamen toplanabilir. Ameliyat sonarında bazı hastalarda bu delikten drenaj sağlamak amacı ile tüp yerleştirebiliri z. Bu tüp ortalama 24 saat sonra çıkartılır.   Önceleri perkütan taş cerrahisi daha büyük taşlar ve böbreğin alt yarısına yerleşik taşlar için sıklıkla uygulanırdı. Ancak günümüzde bu durum biraz faklıdır. Taş cerrahisinin teknolojik olarak altın çağını yaşadığı şu dönemde biz böbrekteki hemen hemen her taşa büyüklük farkı gözetmeksizin bu yöntemi uyguluyoruz. Bizim gerçekleştirdiğimiz perkütan taş ameliyatlarının ortalama süresi 30-55 dakika arasında değişmektedir. Hastalar çok kısa süre içinde taburcu olmakta ve 3-4 gün sonra işlerine dönebilmektedir. Biz kliniğimizde ortalama olarak haftada 3-4 perkütan taş cerrahisi yapmaktayız. Ameliyat olan hastalarımızın bu teknikten memnuniyetleri % 100’e yakındır.   Netice olarak perkütan böbrek taşı ameliyatı kapalı bir ameliyattır. Çok kısa ameliyat süresi ve çok kısa yatış süresi ile klasik açık cerrahi yönteme göre son derece konforlu, daha az ağrılı, ha sta memnuniyetinin yüksek olduğu bir yöntemdir. Bugün böbrek taşlarının tedavisinde altın standart olmaya yakın bir tekniktir.   Unutulmamalıdır ki taşların tedavisi cerrahi olarak yapılabilse de taş hastalığı tekrarlayan bir hastalıktır. Taş hasta
 lığından korunmada en önemli önlem sıvı alımının artrılmasıdır. Herkesin kolaylıkla yapabileceği günlük sıvı alımının 2500 cc’nin üzerine çıkarmak taş hastalığını % 50-65 oranında azaltır. Op. Dr. Mustafa KIRAÇ